خلأ فیلم های ورزشی در بازار سینمای ایران
تیم ملی فوتسال بانوان موضوع یک مستند شد
4 دقیقه مطالعه
سینمای ایران

تهیه کننده مستند «رویای ناتمام» با بیان اینکه این فیلم روایتی از تیم ملی فوتسال بانوان ایران است گفت: بازار سینمای ایران تقریباً از ژانر ورزشی خالی است.
احسان مشکور درباره «رویای ناتمام» (نام موقت) به خبرنگار ایرنا گفت: این فیلم، مستندی ۹۰ دقیقهای است که بازیگران آن، اعضای تیم ملی فوتسال بانوان هستند. حدود سه سال پیش ایده و طرح اولیه این مستند را در ذهن داشتم و با برخی مسئولان مرتبط نیز گفتوگو کرده بودم. پس از قهرمانی سال ۲۰۱۸ تصمیم گرفتم اثری درباره فوتبال بانوان بسازم، اما بهدلیل شیوع کرونا و مشکلات موجود در فدراسیون فوتبال، این طرح اجرا نشد.
وی افزود: در ادامه مستند «والیبال» را تولید کردم و پس از آن حدود یک سال و نیم برای دریافت مجوز ساخت رویای ناتمام از فدراسیون فوتبال منتظر ماندم. پس از همراهی فدراسیون، روند تولید با همکاری مرکز سوره آغاز شد. تهیه کنندگی مشترک بنده با آقای کیومرث کرده در این پروژه اتفاق افتاده است و آقای کرده به عنوان تهیه کننده مشترک از ابتدای کار در کنار تیم تولید پدرانه حضور داشتند و از کار حمایت کردند.
مشکور درباره انتخاب کارگردان این مستند توضیح داد: با توجه به موضوع فیلم که به فوتسال بانوان اختصاص دارد و از جنبههای اجتماعی نیز برخوردار است، تصمیم گرفتیم کارگردانی آن را به یک مستندساز خانم بااستعداد و باتجربه بسپاریم. به این ترتیب، خانم طالبیان برای همکاری دعوت شدند و کارگردانی اثر را بر عهده گرفتند.
وی درباره جزئیات فنی پروژه گفت: تدوین مستند بر عهده آقای علی فراهانی صدر است؛ از تدوینگران و مستندسازان شناختهشده که آثاری چون قویدل را در کارنامه خود دارد.
تهیهکننده «رویای ناتمام» در ادامه با اشاره به چالشهای ساخت این اثر بیان کرد: مستندسازی ذاتاً کاری دشوار است، بهویژه زمانی که موضوع آن به بانوان و فدراسیون فوتبال مربوط میشود. مستند ورزشی در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته و تولید آثار سینمایی در این حوزه بسیار محدود است. از همین رو، نخستین چالش ما قانعکردن فدراسیون فوتبال و مسئولان مرتبط بود تا بپذیرند ساخت این مستند به نفع فدراسیون و در مجموع به سود ورزش کشور است.
وی ادامه داد: این پروژه شامل سه سفر خارجی به فیلیپین، چین و تایلند بوده است که سفرهای انجامشده تاکنون هزینههای قابل توجهی داشتهاند. با حمایت فدراسیون فوتبال، معاونت زنان ریاست جمهوری و سازمان سینمایی سوره، بخشی از هزینهها تأمین شد. از سوی دیگر، حضور بازیکنانی از نقاط مختلف کشور- از خوزستان تا اصفهان، تهران و کرمانشاه - کار را برای تیم تولید و کارگردان دشوارتر میکرد. با این حال، از نتیجه کار تا این مرحله رضایت داریم و امیدواریم مخاطبان نیز در جشنواره از تماشای فیلم لذت ببرند.
سینمای ایران و خلأ مستندهای ورزشی
مشکور که پیشتر مستند«والیبال» را کارگردانی کرده است، درباره وضعیت تولید مستندهای ورزشی در کشور گفت: بازار سینمای ایران تقریباً از ژانر ورزشی خالی است. هر دو یا سه سال یکبار شاید فیلم یا مستندی در این حوزه تولید شود که بتوان از آن دفاع کرد. ساخت آثار ورزشی پرهزینه و دشوار است، زیرا باید از نظر کیفیت با نمونههای بینالمللی قابل مقایسه باشند. با این حال، مدیران فرهنگی کشور معمولاً بودجه محدودی برای این گونه آثار در نظر میگیرند.
وی افزود: مستند ورزشی از نظر من اهمیت زیادی دارد، زیرا علاوه بر جنبه ورزشی، ابعاد اجتماعی نیز دارد. در سالهای اخیر تلاش کردهام آثاری تولید کنم که موجب جلب اعتماد مدیران فرهنگی و ورزشی شود تا در آینده شاهد حمایت بیشتری از این حوزه باشیم. به باور من، جامعه فرهنگی و ورزشی کشور بهزودی به ضرورت توجه جدی به سینمای مستند ورزشی پی خواهد برد. نمونههایی مانند فیلم «پرویزخان» از سازمان اوج نیز نشانه همین روند است.
سینماحقیقت؛ سکوی پرتاب مستندسازان
این مستندساز در پایان با اشاره به جشنواره «سینماحقیقت» گفت: این جشنواره ویترین سینمای مستند ایران است. نخستین کار خود را در همین رویداد ارائه دادم و معتقدم حضور در سینماحقیقت برای هر مستندساز، سکوی پرتاب محسوب میشود. خانم طالبیان نیز سال گذشته با مستند «آبه» در این جشنواره شرکت داشت و همان زمان متوجه شدم میتوان به ایشان برای این پروژه اعتماد کرد.
وی ادامه داد: سینماحقیقت بستری برای معرفی مستندسازان توانمند به سینمای ایران است و در سالهای اخیر عملکرد موفقی داشته است. همچنین باعث شده ژانرهای متنوعتری در سینمای مستند مورد توجه قرار گیرد. خوشبختانه در دورههای اخیر، توجه جشنواره به مستندهای ورزشی افزایش یافته که نتیجه نگاه حمایتی دبیر جشنواره، آقای حمیدی مقدم، به این حوزه است. بهنظر من،«سینماحقیقت» یکی از بهترین جشنوارههای خاورمیانه است و بیاغراق میتوان گفت تأثیرگذاری آن از جشنواره فجر نیز بیشتر است.
عوامل این مستند عبارتاند از: تهیهکننده: احسان مشکور – کیومرث کرده، مجری طرح: میثم زرقانی، کارگردان: سارا طالبیان، تدوینگر: علی فراهانی صدر، دستیار کارگردان: امیرمحمد آزادگانی ، دستیار تدوین: محمدامین قربان زاده، محصول: سازمان سینمایی سوره، حامی: فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران – معاونت زنان ریاست جمهوری.